1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer

Моҳипайкар Кўсем Султон Усмоний Султон Аҳмаднинг рафиқаси

Ҳуррам Ҳасаки Султон Сулаймон Қонунийнинг аёли

Мақолалар

Никоҳда каромат, никоҳсизликда эса фалокат бор

Асли Кения шаҳридан бўлган олим Али Мазруъий шундай дедилар: «Замонавийлашган дунё - Ислом дунёсини ҳам замонавийлаштириб бормоқда. Фақат биздаги замонавийлашув сифат жиҳатидан муаммоларга дуч келмоқда». Ўша муаммолардан келиб чиқиб, уларни тўртта моддада келтирган:

1. Саноатни ривожлантирмасдан туриб, шаҳарларга кўчиб, жойлашиш:
Бугун ислом дунёси энг катта муаммолардан бирини шу моддада яшамоқда. Бетонлар орасига маҳкум қилинган шаҳарларда яшамоқдамиз. Бу бетон шаҳарларнинг бизга берган зарарларининг ҳадди-ҳисоби йўқ. Бу каби масалаларда ислом дунёси ўйланиши керак.
2. Ишлаб чиқаришга ва ривожланишга лойиқ инсон кучи етиштира олмаслик ва фақат ёдлашга таянган таълим тизими.
3. Илм зеҳниятининг ривожлана олмаслиги ва диннинг маънавий, руҳий ҳаётимиздан чиқиб кетиши.
4. Капитализм ҳукмрон бўлган тизимда қандай яшашимизни ўрганмасдан туриб, бундай тизимда яшаш мажбурияти...

Бунинг натижасида доимий хоҳишлар ва ишлаб чиқариш бўлмасдан давомли тайёр нарсаларни истеъмол қилиш пайдо бўлган. Экинларнинг бузилишидан бошлаб, наслларнинг йўқолишигача, дейишимиз мумкин.
Қуръони карим Аллоҳнинг каломи бўлганлиги сабаб мўъжизавий равишда, нозил бўлган кунидан сўзлагани каби бугунги кундан ҳам сўз юритади. Келажак бўлган охирги даврдан ҳам сўз юритади. Бақара сурасининг 205-оятида Аллоҳ таоло мўъжизавий равишда бир масалага диққатни жалб этади:
«Золимлар ер юзида бошқарувни қўлларига олган вақт экинларни ва наслларни ҳалок қилиб иш бошлайдилар. Фақат Аллоҳ бузғунчиликни севмас».
Бу ерда Аллоҳ ислом жамиятини эмас, инсониятнинг бутунлигини бузган бузғунчиларни яхши кўрмаслигини билдирмоқда. Биз ҳам мўминлар сифатида уларни ҳеч қачон яхши кўрмаймиз ва зулмнинг тарафдори бўлмаймиз.
Аввал ейдиган таомларимиз, сўнгра наслларимиз бузилади. Ҳозирги вақтда биз етиб келган чегарада ҳам буни осонликча кўриш мумкин. Бизнинг олтмиш ёшдан ошган оталаримиз бу ёшга келгунча кўп ҳам шифокорга мурожаат қилмаганлар. Бизлар эса ойда бир шифокорга бормасак бўлмайдиган ҳолатга келдик. Масала болаларимизга келганда эса ҳафтада бир шифокорга олиб борамиз. Бунга биз тановул қилаётган озиқ-овқатлар ҳам сабаб бўлмоқда. Булар фақат еб-ичганларимиз билан чегараланмайди. Бизнинг озиқланган нарсаларимиз руҳий ҳаётимизга ҳам таъсир қилиб, натижада баъзи муаммоларга дучор бўлмоқдамиз. Шу сабабдан ҳам даъватларимизда никоҳ ва оилага тегишли масалаларда гапиришимиз шарт. Қуръон бизга бу масалада Ҳазрати Мусо орқали бир ибрат ўргатади.
Бутун Фиръавнларнинг қўрқуви битта қўшин эмас, Мусо алайҳиссалом эдилар. Улар ишларининг Мусога тааллуқли эканини жуда яхши биладилар. Шу қўрқув сабабли ҳам то тирик экан, бузғунчилик қилаверадилар. Насллар устида ҳам, экинлар устида ҳам ғаразли ниятларини амалга ошираверадилар. Лекин биз ҳам бунинг аксига Бани Исроилнинг мўминлари каби никоҳ ва оилага ташвиқ қилаверамиз. Наслларимиз барокатланиб, наслларимиздан Аллоҳ таоло ҳам Мусо кабиларни чиқаради. Аллоҳ бизларни шунга ноил қилсин.
Улар никоҳсизлик ва оиласизликка қанча тарғиб қилишмасин, бизнинг даъватимиз шу! Ҳар хил гап сўзлар айтишади, шартларни оғирлаштиришади, у ишларни баъзан мўмин каби кўринган одамларнинг қўллари билан қиладилар. Никоҳ ва оиланй шундай аҳволга олиб келишадики, натижада уйланиш мумкин бўлмай қолсин. Урфлар, одатлар, анъаналар оғирлашади. Атроф-муҳит, кўча-кўйда турли-туман гап сўзлар қилишади. Буларнинг барчаси уддалаб бўлмас машаққат эканини англашгач, бу каби мавзуларга оид масалаларни ҳаётларидан аста-секинлик билан узоқлаштиришади. Машаққат нимадан иборат бўлса бўлсин, фақат мўминларгина никоҳни осонлаштиришади.

Муҳаммад Амин Йилдиримнинг
"Никоҳ аҳлоқи" китобидан