Аёлнинг ҳам ажраш ҳаққи бор

• 

Подробности

Бўлим: Фатволар

Чиққан санаси: 17 Июнь 2015

(Нашр қилинган санаси)

САВОЛ: Ассалому алайкум, Шайх ҳазратлари, бир дўстим 10 йилдан бери фарзандсиз. Докторлар дўстимга бепуштлик диагнозини қўйишган, ҳозирги кунга келиб аёлнинг уйидагилари келинни ажратиб олишмоқчи, сабаб-фарзандсизлик. Эр-хотин ўртасидаги муносабатлар ҳозирги кунгача яхши эди, лекин ҳозир аёл эридан жавоб, яъни ажрашишни талаб қилмоқда. Аёл: «Бошқа эрга тегиб, фарзандли бўламан, умрим ўтиб кетмоқда», деб даво қилмоқда. Шундай вазиятда эр хотинига жавоб бермаса, бўладими. Ўз навбатида, Ислом нуқтаи назаридан, аёл эрининг жавобисиз кетиб ажрашишга ҳаққи борми?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

«Хулуъ» сўзи луғатда «кийим ечиш» маъносида кўпроқ ишлатилади. Шариатда эса хотин кишининг арз қилиб, бир нарса бериб эри билан ажра-шишига «хулуъ» дейилади. Чунки эру хотин, Қуръон таъбири ила, бир-бирига кийим ўрнида бўлади.
Аллоҳ таоло: «Бас, агар иковларининг Аллоҳнинг чега-ра­ларида тура олмаслигидан қўрқсангиз, хотин берган эвазда икковларига гуноҳ йўқдир. Ушбу-лар Аллоҳнинг чегараларидадир. Бас, уларга тажовуз қилманг. Ва ким Аллоҳнинг чегарала-рида тажовуз қилса, бас, ўшалар, ана ўшалар, золимлардир.» («Бақара» сураси, 229-оят), деган.
Ушбу ояти карима асосида Ислом шариатида «хулуъ» ҳукми жорий қилинган. Эр-хотинда бирга яшаш иложи қолмаса, агар бирга турсалар, гуноҳ иш содир бўлиши муқаррар бўлиб қолса, хотин ажрашишни истаб эрига фидя-тўлов бериб ва уни рози қилиб ажрашиб кетса, бўлади.
Бу масалада «Мухтасари Виқоя»нинг соҳиблари қуйидагиларни айтади.
Ҳожат тушганда, маҳрга яроқли нарса эвазига хулуъ қилса, бўлади.
Бунга ҳозиргина ўрганган оятимиз ва қуйидаги ҳадиси шариф далилдир:
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Собит ибн Қайснинг хотини Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб:
«Ё Расулаллоҳ, мен унга хулқда ҳам, дийнда ҳам бир айб қўя олмайман, лекин Исломда куфрон бўлишини ёқтирмайман», – деди.
Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Унга боғини қайтариб берасанми?» – дедилар.
«Ҳа», деди аёл.
Эрига: «Боғни қабул қилиб олда, уни бир талоқ қил», – дедилар».
Бухорий ва Насаий ривоят қилишган.
Собит ибн Қайс розияллоҳу анҳу Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг айтганларини қилди ва шу тарийқа Исломда биринчи хулуъ собит бўлди.
Узоқ муддат фарзанд кўрмаганлик ҳам узр ҳисобланади. Аммо ажрашга шошилмай, Аллоҳ таолодан биргаликда нажот сўрашни ва даволанишни маслаҳат берамиз. Валлоҳу аълам.